Hij vraagt of ik dit ken.
Of ik er interesse in heb.
Of ik het graag gekregen had van mijn ouders.
Of ik het zelf zou overwegen voor de nakroost.
Of……
Neen, niets van dat alles, ik weet niet waar hij het over heeft.
We spreken een jaar geleden.
Hij legt uit, ik surf, interesse bloeit open, en toch ….. ik vergeet.
We spreken gisteren. Ik blader in de krant en lees geboeid het schrijven over ‘Wat zeg je als je weet dat je doodgaat?’
Gisteren en een jaar geleden, er is duidelijk herkenning, dit gaat over hetzelfde project. Vaag herinner ik me dat tijdsgebrek me toen belette me verder te informeren. Kan gebeuren. Die tijd is er nu.
Journalist, docent, verhalenschrijver Hilde Ingels gaat reeds vijf jaar op bezoek bij palliatieve mensen, die graag hun eindelevensverhaal meegeven voor de achterblijvers. Ze laat mensen vertellen, stelt gerichte vragen, luistert geboeid, probeert vooral niet om te buigen, elke zieke mens kan zijn persoonlijk open, eerlijk verhaal en wijsheid vertellen.
Zij giet via Amfora VZW (klik) ‘blijvend verbonden’ de woorden in een mooi verhaal, laatste woorden voor de mensen die je dierbaar zijn. Ze kunnen opluchten. Laatste inzichten, laatste gevoelens, laatste denken van de persoon die je mist, lief had. Over toen, nu en dan.
Isabelle Desmidt verwerkt de tekst tot een artistiek, kalligrafische kunstboekje dat vervolgens bewaard blijft in een prachtige (herinnerings)doos.
“Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat afscheid kunnen nemen een gunstig effect heeft op het rouwproces. Een eindelevensverhaal fungeert daarbij als instrument. Voor iemand die zich aan het einde van zijn leven bevindt, is het vaak makkelijker om gevoelens over afscheid en dood uit te spreken tegen een tussenpersoon dan tegen een geliefde. Zo vernam ik vaker dat betrokkenen, dankzij dat gesprek, voor het eerst écht over het nakende afscheid durfden spreken met hun naasten. En ook na het levenseinde blijft het boekje een tastbare herinnering aan de overledene die zorgt voor verbondenheid over de dood heen.”
Hoe mooi kan een origineel, creatief initiatief zijn! Alles gebeurt op vrijwillige basis. Wie aanvraagt hoeft niet te betalen. Om de vele vragen de baas te blijven, geeft Hilde opleidingen, het vele werk kan dan hopelijk worden gedeeld. Want er is duidelijk nood.
Klik.
Mensen laten een deeltje van zichzelf achter voor de naaste omgeving. Diezelfde omgeving kan op stille momenten de doos openen, lezen en herlezen, de ‘verloren’ mens (h)erkennen, nog eens intens diep zijn warmte en waarde voelen.
Soms schrijven mensen eigen brieven, niet iedereen kan verwoorden wat hij denkt en voelt. Velen vinden er ook de moed niet voor. Amfora kan helpen.
Hilde’s boek is net uitgekomen “Afscheidt dat verbindt”, waarin ze haar verhalen neerschrijft over de vele mensen die samen met haar terugblikten en vooruitkeken.
Dat lijkt me een heel bijzonder en waardevol boek!
LikeLike
ja ik had dat rode puntje groter moeten maken 🙂
ik woon in een mooie streek , nee net geen zicht op het gebied , er ligt 1 straat voor
ik loop denk ik een 150 meter voor ik op de heide ben
LikeLike
Dat zou ik heerlijk vinden! Jij ook, lees ik vaak
LikeLike
Ik probeer bij leven uit te spreken wat later tot troost kan zijn. Dat heb ik ook meegekregen van mijn ouders. Zo ontstaan vaak de fijnste gesprekken.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is mooi. Een fysiek pakketje is dan misschien niet nodig?
LikeLike
Mijn schilderijen en de fotoboeken
LikeGeliked door 1 persoon
Dit logje doet me wat. Ben even te emotioneel om hier een deftige reactie op te geven…
LikeGeliked door 1 persoon
Ai P, dat was niet de bedoeling. Laat maar rusten. Weten dat het bestaat is mooi.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik hou op vele manieren dagboeken bij, in goede dagen en slechte dagen, kortom, mijn dochter zal het als vanzelf vinden allemaal, maar het is mooi dat het bestaat!
X
LikeGeliked door 1 persoon
Fijn voor je dochter. Met dank aan haar moeder die zo’n schatten zal achterlaten.
Voor veel mensen is er dus een andere oplossing, en dat is mooi.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is absoluut mooi! Dat zei ik ook al, gelukkig kan het ook anders 😀
LikeGeliked door 1 persoon
Daar ben ik weer (-: Misschien heb ik te snel weg geklikt dat mijn eerdere reactie er niet staat.
Mooie titel van het boekje: Afscheid dat verbindt. Wat ontroerend dat ze het kosteloos maakt, terwijl het voor degenen die het krijgt letterlijk onbetaalbaar is. Om zo nog iets tastbaars te hebben dat jou met je dierbare verbindt…
Gisteren las ik op de site dat Dirlk de Wachter er een lezing over zou houden. Van psychiaters heb ik een lage pet op maar hem heb ik hoog zitten. Net een mens.
Lieve groet.
LikeGeliked door 1 persoon
Inderdaad Dirk de Wachter gaf een lezing en steunt het initiatief. Hij gaf ook een inleiding bij haar nieuw boek. Een initiatief om te onthouden, je weet maar nooit. Zelf vind ik het ook heel mooi.
Dank je om een nieuwe poging te proberen😉
LikeLike
heel interessant voor iemand die nog veel kwijt wilt
zelf heb ik geen nakomelingen dus hoeft het niet
en toen m’n beste vriendin wist dat ze einde verhaal was, hebben we blijven berichtjes sturen, heb ik gezegd hoe ik haar zou missen, alles werd gezegd zoals we altijd al deden, een extra afscheidsbrief zou mij te pijnlijk zijn denk ik
Van ma’tje had ik misschien graag geweten hoe en of ze het voelde dat ze dementerend was want wat dat betreft blijf ik met vragen zitten
LikeGeliked door 1 persoon
Die afscheidsbrief is er om later te kunnen herlezen en de mens na zijn dood nog eens te voelen. Ik heb nog wat krabbels liggen van mijn moeder, en het doet deugd die nu te herlezen.
Als mensen dementeren, wordt zo’n boekje schrijven moeilijk.
LikeLike
Ik schuif zoiets liever voor me uit “voor later”
LikeLike
Uiteraard. Maar wel leuk om weten dat het bestaat, vind ik.
LikeGeliked door 1 persoon
ja ik moet maar eens een pagina of blog weiden aan mijn tuintje , want het is nog vele malen groter dan die 9 km 🙂
de plaats waar ik woon Hilversum , ligt midden in een natuurgebied , met aansluitingen op andere gebieden , en ik zwerf daar nu al goed 40 jaar rond , heerlijk is het en verveeld nooit 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
En niet moeten zelf onderhouden👍
LikeGeliked door 1 persoon
nee dat doen de reeën en andere bosdieren en de grote grazers 😁
LikeGeliked door 1 persoon
Op dit moment ben ik er voor mezelf zeker nog niet aan toe. Ik hoop dat ik eerst nog een paar jaar mee kan. Maar ik vind het wel een heel mooi initiatief.
LikeGeliked door 1 persoon
Uiteraard is dit niet van toepassing voor mijn lezers. Dat hoop ik toch. Maar weten dat dit bestaat geeft me wel een gevoel van warmte.
LikeGeliked door 1 persoon
Zo had ik het ook wel opgevat. Jij hebt ongetwijfeld het beste met ons allen voor. 😊
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi.
‘k Hoef geen boekje, iemand echt graag gezien hebben blijft bij…
Lie(f)s.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik heb nog een paar krabbels van mijn moeder, en ben daar wel heel blij mee. Haar geschrift, haar woorden, haar denken doen deugd.
LikeLike
Die heb ik ook nog…, enkele kattebelletjes…
Lie(f)s.
LikeGeliked door 1 persoon
Jammer dat dit niet bij iedereen kan. Bij plotse overlijdens bij voorbeeld. Wel mooi initiatief.
LikeLike
Voor veel mensen is het inderdaad geen optie. Eigenlijk zouden we altijd iets moeten klaar leggen….je weet immers nooit…..
LikeGeliked door 1 persoon
Een herinnering waar ik erg moeilijk mee om kan, is het laatste bezoek aan mijn zus. We wisten dat het ons laatste bezoek was, ze had gekozen voor euthanasie. Ze zei tegen mij: “jij moet praten Anne, ik ben te moe”. En wat zeg je dan. Ik wist het niet. Eén van de moeilijkste dingen die ik ooit meemaakte.
Ik weet niet of ze voor zoiets nog tijd zou gehad hebben. Het ging allemaal zo onwezenlijk snel.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat klinkt vreselijk. Wat zeg je dan? Ik zou het ook niet weten, en het gevoel achteraf dat je niet de juiste dingen zei, zal groot zijn. Want hier zijn gewoon geen woorden voor.
Aangrijpend dat je dat moest meemaken.
LikeGeliked door 1 persoon
Dankjewel omabaard, zo was en is het inderdaad. Je hebt het gevoel dat je het niet goed kan doen. Mensen zeggen vaak tegen mij: maar jullie hebben afscheid kunnen nemen. En dan denk ik: ja, maar…
LikeGeliked door 1 persoon
Die persoonlijke reacties vind ik zo mooi. Dank je, ondanks het pijn doet.
LikeGeliked door 1 persoon
❤
LikeLike
Oeps, mijn reactie is verdwenen. Opgeslokt door je spam? Of zit ik in je moderater? Ik kom morgen zeker terug!
Lieve groet ♥
LikeLike
Oei neen, ik vind nergens je reactie? Ik weet ook niet waar ze heen is?
LikeLike
Voor wie er behoefte aan heeft is het een mooi initiatief. Ik hoor/lees dit voor het eerst en moet het eerst eens goed overdenken.
LikeLike
We zijn nog niet zo ver he. Ik voel ook nog geen drang hoor. Maar ik vind het mooi voor mensen die er nu nood aan hebben. De mogelijkheid is er, niets moet, alles mag.
LikeLike
Nee hoor. Ik ben hier nog helemaal niet mee bezig.
LikeGeliked door 1 persoon
Goud zou ik over hebben als ik zoiets van Henk zou mogen hebben. Helaas was dat juist door de dementie niet mogelijk. Het is steeds weer mijn grootste verdriet dat ik niet weet hoe hij zijn laatste jaren ervaren heeft, ook ten opzichte van mij. Die laatste paar mooi momenten waren gewoon véél te weinig. Wat een prachtig initiatief
LikeGeliked door 1 persoon
Ik begrijp je verdriet, Riet. Eigenlijk betekent dit dat je er zou moeten aan beginnen bij beginnende dementie. Maar hoe de laatste jaren worden beleefd, gaat de familie dan nooit weten.
Nog steeds is het niet mogelijk in de geest van een dementerende te kijken. Wie weet lukt het ooit?
LikeLike
Ik weet alleen dat hij het laatste jaar erg moe was van het op de been blijven en met enige regelmaat zei “ik kan het niet meer” . maar toch vond hij dus nog lang de kracht, of een reden, om weer door te gaan. Ook die keren dat hij oppervlakkig bezien zó in zijn slaap had kunnen (en mogen) weg zakken. Ik had het hem gegund om die milde weg te mogen gaan maar was misschien wel juist de reden waarom hij dat (nog) niet kon.
LikeLike
Als de geest niet meer mee wil, wordt het heel lastig om te begrijpen. Geestelijke moeheid uit zich ook in lichamelijke moeheid.
LikeLike
Ja, daardoor voelde het de laatste jaren niet meer als “samen”, zonder wederzijds elkaar te kunnen begrijpen werkt dat natuurlijk niet. Omdat ik hem uiteraard heel goed kende kon ik soms nog dingen raden.
LikeGeliked door 1 persoon
Voor velen kan dit een goede hulp zijn
groeten
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ga het niet hier allemaal uitleggen maar ik heb rust in deze context want alles is geregeld en ligt klaar.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ken je verleden een beetje, misschien heeft het daarmee te maken? Misschien nog geen slecht idee?
LikeGeliked door 1 persoon
Klopt.
LikeGeliked door 1 persoon
Ben onder de indruk!
LikeGeliked door 1 persoon
Een mooi initiatief!
LikeGeliked door 1 persoon
Ik hoor net van mijn “zus” dat haar beste vriendin (50, mama van 3) gekozen heeft voor palliatieve zorg, na een diagnose vorig jaar van niet te genezen longkanker, ze kan niet meer en wil waardig afscheid kunnen nemen. Tegelijk lees ik vandaag in onze ochtendliteratuur dat die palliatieve zorg in het gedrang komt door Corona, onaanvaardbaar vind ik het.
LikeGeliked door 1 persoon
Misschien plaatselijk? Hier hoorde ik er nog niets van. Corona maakt alleen maar mooie initiatieven kapot. En nog zoveel meer.
LikeGeliked door 1 persoon
Hoe ga je als 50-jarige hiermee om?? Intens verdrietig.
LikeLike
ja dat is voor hen die er behoefte aan hebben een heel mooi iets
LikeGeliked door 1 persoon
Heel zeker. En zo fijn dat het mensen zonder meer wordt aangeboden.
LikeGeliked door 1 persoon
ja dat is zeker heel fijn
LikeGeliked door 1 persoon